Biżuteria ludowa pełniła różnorodne funkcje. Przede wszystkim zdobiła ubiór odświętny, stanowiąc widoczny dowód zamożności i świadcząc o wysokiej pozycji człowieka w lokalnej społeczności. Najwyżej ceniony koral prawdziwy oraz bursztyny były nawet pewnego rodzaju talizmanem. Biżuterię nosiły przede wszystkim kobiety, chociaż w południowej Polsce często także mężczyźni. Kosztowności były ważną pozycją w legatach i zapisach testamentowych. Stanowiły istotny element wiana panny młodej i były dobrem tradycyjnie dziedziczonym po żeńskiej linii. Najpowszechniej noszono naszyjniki z korala prawdziwego (poza północno-wschodnią Polską oraz Śląskiem Cieszyńskim). Królestwem bursztynu było wybrzeże Bałtyku i Kurpie. Natomiast kosztowności metalowe związane były przede wszystkim z południową Polską, a ściślej ze Śląskiem Cieszyńskim i Podhalem.